RECENTE BERICHTEN

Het verschil tussen de seksen is niet alleen natuurlijk maar voor een groot deel ook cultureel bepaald. En die verschillen kunnen op hun beurt van de ene cultuur tot de andere variëren, zowel in heden als verleden en toekomst.

Er zitten in ons hedendaags samenlevingsmodel heel wat duidelijk opvallende verschillen tussen de seksen. Maar er liggen ook een aantal onuitgesproken en vaak onbewuste, halfbewuste of onderbewuste kenmerken aan de basis. Het wordt interessant wanneer we die gaan ophalen en zelfs de zin ervan in vraag stellen.
In dit onderzoekswerk worden ze ontleed en zoeken we naar mogelijke oorzaken en gevolgen. Hoe het subtiele spel tussen natuur en cultuur leidde tot bevestiging van rollen. Daarvoor gaan we eerst een heel eind terug in het verleden om te zien of alles altijd al geweest is zoals we dachten dat het was op dat vlak. We ontmoeten daarbij mannen en vrouwen in geheel andere omstandigheden dan die waar ze vandaag in overleven. We kijken welke daartoe de beste eigenschappen waren, lichamelijk, geestelijk, en welk gedrag cultureel het meest geschikt leek. En hoe dat gedrag en de bijhorende rollenpatronen traditioneel op de volgende generatie werden overgedragen tot op vandaag. Daarbij worden ook de conflicten niet uit de weg gegaan die kriskras konden ontstaan tussen leden van een samenleving, maar ook tussen samenlevingen als geheel, en niet in het minst tussen de seksen.

Een beschouwing van de huidige status quo brengt ons naadloos bij de toekomst: Zullen de verschillen verder toenemen en zo ja, hoe en met welke mogelijke gevolgen? Zal de geschiedenis zich op een hoger plan herhalen? Of zal er eerder een nivellering van de verschillen uit het verleden komen? Verwachten we een omkering van de rollen? Maar vooral: wat zal de beste overlevingsstrategie zijn, en waarop zal die dan steunen?

***
Er wordt in dit boek ingegaan op de oude seksgebruiken in en nabij de tempel van de godin, die vaak als 'tempelprostitutie' werden afgedaan, maar mogelijk verband houden met hogere vormen van het bedrijven van liefde, zoals nog terug te vinden in hedendaagse disciplines zoals bepaalde vormen van yoga.

De auteur formuleert een overzichtelijke totaalhypothese over ontwikkeling van sturende en tegensturende krachten en ideeën in de man-vrouw relatie, vanaf de oudste culturen tot aan de onze, geldend binnen een tijdspanne die hier de macrohistorie wordt genoemd. Er is gepoogd een aantal cruciale evenementen uit prehistorie en protohistorie op een rij te zetten, van ver voorbij de academisch geborneerde horizon van de klassieke historie.

Men kan zich afvragen wat het nut ervan is om zover in het verleden terug te gaan. Maar dan onderschat men de invloed die dit verleden heeft, dat we allen in ons mee dragen, omdat dit stelselmatig tot de cultuur heeft geleid waarin wij thans worden opgevoed. De sporen van dat verleden kunnen niet in een handomdraai ongedaan worden gemaakt. Net zomin als men een cultuur vanuit het niets kan scheppen. En dus helpt inzicht in het verleden het inzicht in onze cultuur zelf, om aldus beter te begrijpen waar de huidige status quo inzake de relatie tussen de seksen vandaan komt.

Vermeende gebeurtenissen, opgehaald uit research naar mythologische verhalen, waar in het beste geval ook enigszins door vroege historische bronnen en late archeologische vondsten naar verwezen wordt, passen in deze ruimere context, waarin eerdere bevindingen van onderzoekers als James George Frazer, Marija Gimbutas, James Mellaart, David Thrump, J. Davis-Kimball e.a. hun plaats vinden. Ze duiden op ontbrekende schakels in de opeenvolging van evenementen in de grote geschiedenis van de mensheid. Er zonder blijft deze voor ons te eenzijdig, fragmentarisch, en fundamenteel onbegrijpelijk. Ze worden hier dan ook in de macrohistorische hypothese ingepast.

Waar in mythologieën de oppergodin of moedergodin als hoogste machtssymbool vaak met een spiegel wordt afgebeeld, ziet men in handen van een mannelijke oppergod de speer als teken van macht en gezag inzake rechtspraak. Wie een spiegel wordt voorgehouden, kan zelf de orde zien die wenselijk is en zich daar gewillig naar voegen. Met een speer wordt een gewenste orde van buitenaf gedwongen opgelegd. Het zijn symbolen voor twee tegengestelde benaderingen voor eenzelfde gegeven, die in de macrohistorie op meerdere schalen van toepassing beurtelings voorrang kregen en krijgen. De ene wordt met de vrouwelijke zachte aanpak geassocieerd, de andere met een snellere mannelijke aanpak, en het mannelijke en vrouwelijke symbool (♀ ♂) zijn er een stilering van. De voorzichtige meer afwachtende aanpak werkt op lange termijn en tracht geit en kool te sparen, maar levert niet altijd het verwachte resultaat. De snelle dwingende aanpak laat wel vlug resultaten zien, tenminste zo lijkt het aan de oppervlakte van het bestaan, maar veroorzaakt daar heel wat brokken, en tegelijk krenkingen in de diepte, die later, vaak pas na decennia, hun deel komen opeisen.
Beide benaderingen zijn ongetwijfeld nodig op termijn, maar in een subtiel evenwicht. Dat dit evenwicht vaak ver te zoeken was en is, mag blijken uit de eindeloze reeks excessen, die de geschiedenis van de mensheid kenmerkt.

Homo Sapiens is duidelijk nog op weg, of op zoek naar de weg. Aan de hand van het spoor trachten we de brede middenweg tussen Spiegel en Speer te vinden.

tussen spiegel en speer / ben pirard